Zonder water zou er geen leven zijn op deze planeet. Water is van oudsher een onmisbaar onderdeel van leefomgeving van de mens. De oudste nederzettingen liggen meestal op de overgang van natte naar droge gebieden: zo dicht mogelijk bij het water (en de vruchtbare grond) zonder zelf natte voeten te krijgen. Geen dorp of erf kon zonder waterput.
Grote steden liggen ook altijd aan het water. Londen aan de Thames, Parijs aan de Seine, Rome aan de Middellandse Zee. Vroeger was water de beste manier om voedsel en andere producten vanuit het ommeland naar de stad te transporteren. Die vervoersfunctie is later deels vervangen door spoor, vrachtverkeer en luchttransport. Daarmee veranderde ook de relatie tussen steden en hun rivieren en kanalen. De waterkant verandert van een puur functionele kade voor laden en lossen in aantrekkelijke promenades en terrassen waar men kan wandelen en genieten van het uitzicht. Deze achterkant van de stad verandert in een voorkant, een transformatie die in veel steden nog steeds gaande is.
Maar niet alleen het ‘grote’ water is belangrijk voor de beleving van de stad. Ook kleinere waterelementen hebben een grote aantrekkingskracht in de openbare ruimte. Water kan allerlei vormen aannemen, van een waterval tot een spuitende fontein, van een watergootje tot een spiegelvijver, van een cascade tot een nevelfontein. De meest succesvolle waterelementen in de openbare ruimte zijn toegankelijk en interactief. Je kunt het water aanraken, er doorheen lopen of zelfs pootjebaden. Een groot succes zijn daarom ook de bedriegertjes, kleine spuitfonteintjes die onvoorspelbaar aan en uitgaan, waar kinderen (maar ook volwassenen) zich vaak urenlang mee kunnen vermaken.
Grote steden liggen ook altijd aan het water. Londen aan de Thames, Parijs aan de Seine, Rome aan de Middellandse Zee. Vroeger was water de beste manier om voedsel en andere producten vanuit het ommeland naar de stad te transporteren. Die vervoersfunctie is later deels vervangen door spoor, vrachtverkeer en luchttransport. Daarmee veranderde ook de relatie tussen steden en hun rivieren en kanalen. De waterkant verandert van een puur functionele kade voor laden en lossen in aantrekkelijke promenades en terrassen waar men kan wandelen en genieten van het uitzicht. Deze achterkant van de stad verandert in een voorkant, een transformatie die in veel steden nog steeds gaande is.
Maar niet alleen het ‘grote’ water is belangrijk voor de beleving van de stad. Ook kleinere waterelementen hebben een grote aantrekkingskracht in de openbare ruimte. Water kan allerlei vormen aannemen, van een waterval tot een spuitende fontein, van een watergootje tot een spiegelvijver, van een cascade tot een nevelfontein. De meest succesvolle waterelementen in de openbare ruimte zijn toegankelijk en interactief. Je kunt het water aanraken, er doorheen lopen of zelfs pootjebaden. Een groot succes zijn daarom ook de bedriegertjes, kleine spuitfonteintjes die onvoorspelbaar aan en uitgaan, waar kinderen (maar ook volwassenen) zich vaak urenlang mee kunnen vermaken.
Water verandert niet alleen het beeld van de openbare ruimte, maar ook het geluid. Vallend, kabbelen of spuitend water geeft een prettig achtergrondgeluid, waarmee andere geluiden, zoals die van verkeer, gecamoufleerd kunnen worden. Water is een veelzijdig ontwerpmiddel. Bewegend water geeft levendigheid in een stille ruimte, en een vlakke waterspiegel kan rust brengen in een drukke omgeving. Zelf verzamel ik mooie voorbeelden van water in de openbare ruimte op mijn Pinterestpagina http://www.pinterest.com/dorithvgestel/water-in-public-spaces/
Een van mijn favoriete waterelementen in de openbare ruimte zijn de Bächle van Freiburg im Breisgau. Deze gootjes met water uit de river de Dreisam stromen al sinds de 13e eeuw door de stad. Ze werden ooit gebruikt als watertoevoer en bluswater, maar zijn nu vooral een aantrekkelijk en speels element voor kinderen en toeristen in de openbare ruimte van deze autovrije binnenstad. De Bächle van Freiburg laten zien dat water niet groots hoeft te zijn om veel kwaliteit toe te voegen aan de openbare ruimte. Een stroompje van 40 cm maakt al een wereld van verschil.
http://en.wikipedia.org/wiki/Freiburg_Bächle
Dorith van Gestel, Tilburg 21 oktober 2013
http://en.wikipedia.org/wiki/Freiburg_Bächle
Dorith van Gestel, Tilburg 21 oktober 2013
RSS Feed
